qualcosa di più d'un progetto.2

di Pietro Santo & Giacomo
(segue il post precedente - cap. 2)

Li 'stè squav'n' li uecchj pi lu sudor i pi lu cath. S' muzzucò la lengh' i senz' cu lu sintev' nisciun' rispunni: "Ni vidim'........"Ci l'er 'ntis' u calandron' cu fazz'lett' russ an'gann' s'er'accuminzà a vuardà pur a murusciana sova stess'.....!!

U' sapevn' tutt' ca er' megghije lassar'lu perd' cudu vashtas' du figghij du massar', pur' a mams u' javitav! Micchj er' saput' da nu vicin di luech ca Sanducc', accussì si chiamav' u' figghj du massar', n'er' cumbinat' juna gross' a sittiman' prim'. Li venn' da rid' quann' pinzò ca all' vot' u' dishtin' si scioch' ... proprie Sanducc' s'era chiamà nu disgraziat' accussì?

U piatt' minzan' chjin' d' ricchjtedd'i'maccarrun' frusciddat si mittì arret' annanz'alli uecchj e cull'ardor du sugh e du basinicol frisch ni fescj scì a puzz' du magghjat' du figghj du massar. U partiggiand' s' dett' da fà pi vuadagnà u tiemb' pers' e ind'a na bona menz'or spicciò di anghj quand'a n'atu stuppiedd di gran'.

Putev' turnà alla caseddh, na minesthtr' di gran' cazzat' si putev' cuscinà quann' sirvev', anz' si putev' mett' a part u' gran'. Memen' a migghier' l'er' ditt' ca pur' a Monducarr' si putev' rispicà 'nguna sciummeddh di gran', iun' sobba l'ate nu picc' di farin' pi fà nu par di vot' u' pane putevn' jassì.

Avveramend' Memen, puvuredda, ier tott'arrussat'ambaccj i ll'erj ripigghiat': "Zitt, pi lli piccinn! Na ssi discj accussì! U' tat' u chiam granupisat!"
Ammaccattand ca stè pisav'n i ppo lu stè cirnev'n ind'o sudazz' a migghjer l'er purtat lu discurs di Monducarr. L'er saput da lu frat, ca scev'acchiann' na man pi ascuà a ristocc'ind'alli pezz' gret'a Natalicchj e prim d' mett fuech s' putev respicà pi no sci scittat' tuttu cudu ben di Dij! Pi grazij da Madonn' u massar di Monducarr no tinev nu magghiat accussì pi figghj, tinev sol do bbell pucciuliedd ber fatt e azzattaddij...

-Mù famm'accapì ce 'ngendrjn' li pucciuliedd cu llu fatt' ca ti stè ccuntav'?- 'Ngendrin', 'ngendrin'...Ca pi caus' di lu frat' d' Memen sti ddo bbell femm'n, iun' d' vindsett' i l'ata di vindcingh, stav'n anghor a cas' a rinaccià casiett'! I ppi lla bbona misur ci na si marit' a grann' nang'iarriv' maj u giurn' c'attocc'alla piccenn'! Lu canat' di Micchj ieti tanta buenu uagnon' ca lu massar cu nna faf' s' conz' do picciun', piccè cu'à scus' ca na ten' priparat'a rrobb' pi lla dot' si ten' u megghj ciuccj di fatij ca stè a Cegghj i ten' a scusa bbon' pi na spart' a rrobb'...

A discj ca l'attan' no ier' cundend' no iet' ver, magar' ci iern' nat' do vacch' alla massarij di Monducarr s'era fatt' na bella fest! Quann' a massar' si sgravò d' Mariaros' u marit fò cundend', quann' dopp'n'ann'i mmienz si sgravò pur d' Mariagrazzj a cundandezz' fò nu picc' d' men'!

Com'siasia, sti ddo piccenn' criscern ber'fatt i cu tanda sal'ind'a cucuzz', tand'è ca quann' spicciar' a scol' lemendar' vicin'a massaij, l' mannarn alli scol' suprior allu pais, ca li purtav' tutt' li matin' cu sciarabball' u ttan' d' Memen'.

Jern' divindat' u vant' da famigghje, pure li vicini di cas' di Cegghje erin' cundent, agn' giurn' li cummar' d'annnz' cas' s'addumannavn com'er' e com' neng'er' ca do pucciulieddh accussì berifatt' rumanevn' senza zit'. Tutt' sapevn' u fatt di Minguccj u frat' di Memen' . Cudu brav' uagnon' , fatiator' e berufatt' jer' purtat' a lusc' jint'a cape di Mariagrazzj. Quann'u videv' fattjà a mmienz' a pezz' o a mmienz' all'arv' d'alij pi rimunnà sott' pi sott' o pi scutulà l'arv' carich d'alie di l'annat' bbuen' , u cor' l'abbattev' fort' fort'. A mams' si n'er' avvirtute ca a pucciuleddh er' cott'. Pi duver' di mamm' l'avvisò ca ne putev' jess' ca passav' annanz' a Mariaros' ... si n'er' avvirtut' a massar' ca pur' jeddh divindav' rossa ross' quann' videv' cudu uagnone.

Pure lor' shtess' sapeven' ca vulevn' bben' tutt' dò a Minguccj, ma nisciun' di lor' putev' fa mal' a na sor' ca jer' ammor' prim di l'ammor...

-Mù, stè vit' ca n'angendrin li pucciuliedd? Imm'a lassat' Memen tott'arrussat'ambaccj p'a virivogn'...-Li piccinn', quann'arriv' l'or, l'imm'affà mangià. Dam'n da fà, no nni pirdim a chjacchjr'. Tu, maritu mij, accumienz'a trumbà sta farin, ca ji angign a mett nu picc di sugh ind'allu tiest' ca stè già prond' quann' mittim' l'acqu'ind'a firzol'! Trombila bonabon' ca quann la spicci di stricà la fascim tott'a mmaccarrun cu frusciedd' e a ricchjtedd bell tunn tunn!-
Micchj accuminzò a 'mpastà a farin accom l'er ditt Memen, li iaprì a funtan ammienz' ji l'anghì cull'acqua cada salat'alla misura giust, poj la girò cu tutt'e do li man a sciumm, muvenn le descit com ci shtè chiamav li pruscin all'ammason, e muvenn e girann a picc'a ppicc a farin addivindò tutt'un e dopp na bona stricat na ss' ttaccav cchiù alli man. Memen l' zziccò nu pizz'ch e li fescj na croscj sobb, com'a nu prev't quann' dè a binidizion, ni staccò quand'a nna minnodda da lu piett e gir e vot e gir e vot sobb'o tavulier da banchitedd a fescj allungà com'a nu vinghju bellu tunnu tunn i cu lla pond du curtiedd lu tagghiò a maccarrun pi llu frusciedd e a pizzariedd pi fa li ricchjtedd. Quann'u marit shtè stricav Memen s'er muzzucat li mus, ca li shtè parev ca lu marit si shtè liticav cu la past, ma pò pi prudenz s'er stat zitt. Cè ll'er dummannà: t'à liticat cu 'ngun'un? Povru vuagnon!

Commenti

Pietro Santo ha detto…
U piatt' minzan' chjin' d' ricchjtedd'i'maccarrun' frusciddat si mittì arret' annanz'alli uecchj e cull'ardor du sugh e du basinicol frisch ni fescj scì a puzz' du magghjat' du figghj du massar. U partiggiand' s' dett' da fà pi vuadagnà u tiemb' pers' e ind'a na bona menz'or spicciò di anghj quand'a n'atu stuppiedd di gran'.
smemorato ha detto…
Putev' turnà alla caseddh, na minesthtr' di gran' cazzat' si putev' cuscinà quann' sirvev', anz' si putev' mett' a part u' gran'. Memen' a migghier' l'er' ditt' ca pur' a Monducarr' si putev' rispicà 'nguna sciummeddh di gran', iun' sobba l'ate nu picc' di farin' pi fà nu par di vot' u' pane putevn' jassì.
Pietro Santo ha detto…
Avveramend' Memen, puvuredda, ier tott'arrussat'ambaccj i ll'erj ripigghiat': "Zitt, pi lli piccinn! Na ssi discj accussì! U' tat' u chiam granupisat!" Ammaccattand ca stè pisav'n i ppo lu stè cirnev'n ind'o sudazz' a migghjer l'er purtat lu discurs di Monducarr. L'er saput da lu frat, ca scev'acchiann' na man pi ascuà a ristocc'ind'alli pezz' gret'a Natalicchj e prim d' mett fuech s' putev respicà pi no sci scittat' tuttu cudu ben di Dij! Pi grazij da Madonn' u massar di Monducarr no tinev nu magghiat accussì pi figghj, tinev sol do bbell pucciuliedd ber fatt e azzattaddij...
Pietro Santo ha detto…
-Mù famm'accapì ce 'ngendrjn' li pucciuliedd cu llu fatt' ca ti stè ccuntav'?- 'Ngendrin', 'ngendrin'...
Ca pi caus' di lu frat' d' Memen sti ddo bbell femm'n, iun' di vintott' i l'ata di vinticingh, stav'n anghor a cas' a rinaccià casiett'! I ppi lla bbona misur ci na si marit' a grann' nang'iarriv' maj u giurn' c'attocc'alla piccenn'! Lu canat' di Micchj ieti tanta buenu uagnon' ca lu massar cu nna faf' s' conz' do picciun', piccè cu'à scus' ca na ten' priparat'a rrobb' pi lla dot' si ten' u megghj ciuccj di fatij ca stè a Cegghj i ten' a scusa bbon' pi na spart' a rrobb'...
Pietro Santo ha detto…
A discj ca l'attan' no ier' cundend' no iet' ver, magar' ci iern' nat' do vacch' alla massarij di Monducarr s'era fatt' na bella fest! Quann' a massar' si sgravò d' Mariaros' u marit fò cundend', quann' dopp'n'ann'i mmienz si sgravò pur d' Mariagrazzj a cundandezz' fò nu picc' d' men'!
Pietro Santo ha detto…
Nota tecnica: famm' nu piacer', "iun' di vintott' i l'ata di vinticingh" fall'addivindà "iun' d' vindsett' i l'ata di vindcingh"! Grazziassignurì



Com'siasia, sti ddo piccenn' criscern ber'fatt i cu tanda sal'ind'a cucuzz', tand'è ca quann' spicciar' a scol' lemendar' vicin'a massaij, l' mannarn alli scol' suprior allu pais, ca li purtav' tutt' li matin' cu sciarabball' u ttan' d' Memen'.
smemorato ha detto…
Ue Piè, a currizion' l'agghija fatt'. Mi shto pigghia angret' cu'a parta meie, agg' pacienz'




Jern' divindat' u vant' da famigghje, pure li vicini di cas' di Cegghje erin' cundent...
Pietro Santo ha detto…
Ti stè piascj, dì a verità...
smemorato ha detto…
sin' mi piascj, pi mmè i na cos' nov', le cos nuev' portn' lusc'
smemorato ha detto…
Jern' divindat' u vant' da famigghje, pure li vicini di cas' di Cegghje erin' cundent, agn' giurn' li cummar' d'annnz' cas' s'addumannavn com'er' e com' neng'er' ca do pucciulieddh accussì berifatt' rumanevn' senza zit'. Tutt' sapevn' u fatt di...
Pietro Santo ha detto…
(u zit ind'allu cor lu tinivn tutt do ma iun nang vulev dispiascev all'ata): spiega tu come e perché...
smemorato ha detto…
Minguccj u frat' di Memen' . Cudu brav' uagnon' , fatiator' e berufatt' jer' purtat' a lusc' jint'a cape di Mariagrazzj. Quann'u videv' fattjà a mmienz' a pezz' o a mmienz' all'arv' d'alij pi rimunnà sott' pi sott' o pi scutulà l'arv' carich d'alie di l'annat' bbuen' , u cor' l'abbattev' fort' fort'. A mams' si n'er' avvirtute ca a pucciuleddh er' cott'. Pi duver' di mamm' l'avvisò ca ne putev' jess' ca passav' annanz' a Mariaros' ... si n'er' avvirtut' a massar' ca pur' jeddh divindav' rossa ross' quann' videv' cudu uagnone.
smemorato ha detto…
Pure lor' shtess' sapeven' ca vulevn' bben' tutt' dò a Minguccj, ma nisciun' di lor' putev' fa mal' a na sor' ca jer' ammor' prim di l'ammor...
Anonimo ha detto…
Bravo!
Anonimo ha detto…
-Mù, stè vit' ca n'angendrin li pucciuliedd? Imm'a lassat' Memen tott'arrussat'ambaccj p'a virivogn'...
-Li piccinn', quann'arriv' l'or, l'imm'affà mangià. Dam'n da fà, no nni pirdim a chjacchjr'. Tu, maritu mij, accumienz'a trumbà sta farin, ca ji angign a mett nu picc di sugh ind'allu tiest' ca stè già prond' quann' mittim' l'acqu'ind'a firzol'! Trombila bonabon' ca quann la spicci di stricà la fascim tott'a mmaccarrun cu frusciedd' e a ricchjtedd bell tunn tunn!-
Pietro Santo ha detto…
Micchj accuminzò a 'mpastà a farin accom l'er ditt Memen, li iaprì a funtan ammienz' ji l'anghì cull'acqua cada salat'alla misura giust, poj la girò cu tutt'e do li man a sciumm, muvenn le descit com ci shtè chiamav li pruscin all'ammason, e muvenn e girann a picc'a ppicc a farin addivindò tutt'un e dopp na bona stricat na ss' ttaccav cchiù alli man. Memen l' zziccò nu pizz'ch e li fescj na croscj sobb, com'a nu prev't quann' dè a binidizion, ni staccò quand'a nna minnodda da lu piett e gir e vot e gir e vot sobb'o tavulier da banchitedd a fescj allungà com'a nu vinghju bellu tunnu tunn i cu lla pond du curtiedd lu tagghiò a maccarrun pi llu frusciedd e a pizzariedd pi fa li ricchjtedd.
Quann'u marit shtè stricav Memen s'er muzzucat li mus, ca li shtè parev ca lu marit si shtè liticav cu la past, ma pò pi prudenz s'er stat zitt. Cè ll'er dummannà: t'à liticat cu 'ngun'un? Povru vuagnon!
Pietro Santo ha detto…
Vicin'vicin', iun' stricav' i ll'ath tagghiav' i frusciddav. Memen, cunnassia Micchj s'n'addunav' d' li pinzier brutt ca li ste passav'n p'a cap', cu vangariedd li fescj na carezz' sobb'o musch tuttu sudat. Micchj a vuardò nu picc' i, stricann stricann, li dess nu muzzuchicchj sobb'a na recchj. Memen s' fesc nu picc'a cap'ind'a llu cuedd...e poj s'iddrizzò a ttott na vot ca sindì li piccinn ca shtè sciucav'n'addaffor: -"Hi vvinut' u zzi Mingucci...hi vvinut' u zzi Mingucci..." U zzij p'a cundandezz d'a fest' ca li fascev'n li niput li siticò a iun a iun i li pigghiò tutt'ambrazzj com'a na francat'. Memen i Micchj assern anziem sobb'a port.
Pietro Santo ha detto…
Minguccj parev na spich d' gran' cu li niput appinnut' da tutt' l' facciat': a cci stav'appinnut'an'gann', a cci alli vrazz, a cci a'm'piett', a cci gredh'alla spadd....
Micchj scuppiò a rrit i la migghier pur'anziem'a jidd'. A Memen l' venn' na lagrim', ca pi furtun' nong'i'à vidì nisciun: assiem'o frat' suvj er'arrivat'a cundandezz'!
-"Anghor ion'a mmangià sti lup'? Mangh picc' cu scurescj, ce ll'et'a ffà curcà muert' d' fam' staser i pò non g'ion'a ddorm'?"-
-"Avveramendh stè spittamm' a ssignurì pi minà a past'ind'a firzol'! U such stè già prond, mancav sol' tu!"-
Mingucc' fescj scenn li piccinn chianu chian e si calò na man'jind'a pittirrin, pojj la iassì com'a lu prestiggiator ca v'nev o teathr cu a rivist i lla passò fuscenn annanz'alli uecchij d' Memen, na bbella pezz di casiricott.
-"Pigghj a grattacas', sora mej, ca li ma ffà na bella cuvert'a sti bell maccarrun, cunnassia send'n fridd!"-
smemorato ha detto…
U sapit' tutt' quand' è sapurit' u' casiricott' sobb'a li maccarrun frusciddat'. Memen er' na meshtr' a frusciddà li maccarrun, tinev' a machn' discev' alli cummar', quann'er' ior' di schirzà nu picc'. Ma ce machn e machn' cu nu fierr' d'ambrell' spizzat' er'. Tineva queda form' quadrat' ca sirvev pi fa u buc' ammienz' o rutulin' di pasht'. Li man' ern'a carcà sobb'a li do part' du fierr', ma none tand', po viloc' viloc' li do man' spusthvn' u fierr' annanz' e angret' grazie alla quadratur' vinev' nu buc tunn-tunn' ammienz'o maccarron'. Frusciddà è com'a na quadratur' di cerchie!
Pietro Santo ha detto…
Chiedo scusa: sè niendh ci Archimedh s' mangiav' li ricchjtedd cu cas'ricott? No mmi discj ca passò da Cegghi prim'angor di Salà-edd-din i s' studiò tutt' l' misur di li casiedd, ca l'ern vist pur li Gizian i l'ern cupiat pi fà li piramidh'ind'o desert. Ca pur' Cleopatr, vulev' mittev li man' sobb'alli casiedd. Quann'u casiddar ni la lassò pi la figghjj du linitor' si scì ccidì sobb'a na specchj..... Non'? m'agghì scunfus....
smemorato ha detto…
Neng' t'ha cunfus' ué Pié, si cchiju lucid' di na fronda sudat' dopp'a na scatena abbash'u' funn', dopp' Sandrocch'. T'ha scurdat' sol' na cos': u tesor' d'Atreje u' jacchiarn' chiu o men' sott'u con' di nu truddh' ... li mangav' sol' da cusareddh' a chieje di petr', qued' l'anvindarn' a Natalicchije dopp'a na frangat' di jasthtem'.
Pietro Santo ha detto…
Quann' scularn a pasht Micchj t'nev u pusunett i Minguccj t'nev a colapasht. Memen s' vvicinò c'u piatt a mman prondh pi mministrà. -"Pigghj n'atu piatt' minzan'"- l' diss' u frath'-"ca lu cunzam' alli piccinn, d'accussì pur lor s' bbengh'n buen' buen' senz cu shton fascjn la cors cu lli grann!"- Fascern do piatt minzan, l' cunzarn buen buen cullu such du pummidor i ppo l' mittern sobb na bella cuvert d' cas. S' fascern a croscj d' press d' press e cuminzarn a zappà cu li furcin'. -"U sapit' piccè li shtrascinat sont accussì sapurit?"- u zi Minguccj asò a furcin'all'arij i si mittì u muccon am'mocch. -"Nisciun u sap?"- pigghjò n'ata furcinat' i mangiann' mangiann dess'a'risposht: -"Sò ttant li carezz' c'a pasht iav quann la fruscedd'n ca pi lla cundandezz iet'a cchiù sapurit"- i tutt, grann'i ppiccinn si mittern a rit'.

Post popolari in questo blog

ai posteri

l'eclisse della democrazia

qualcosa di sinistra